ABŞ Liviyada Rusiya muzdlularına qarşı plan hazırlayıb

ABŞ Liviyada Rusiya muzdlularına qarşı plan hazırlayıb

Müəyyən fasilədən sonra ABŞ Liviyada yenidən fəallaşmağa cəhd etməkdədir. Belə ki, ABŞ-ın Liviyadakı səfiri Riçard Norland alternativ olaraq, keçmiş Cəmahiriyyədə silahlı münaqişə tərəfləri ilə məsləhətləşmələr aparıb, onlarla nizamlanma yollarını müzakirə edib. Diplomatın sözlərinə görə, Vaşinqtonun Liviya ilə bağlı hər cəhətdən dalandan çıxmaq planı var. Onun mahiyyəti hazırda Türkiyənin dəstəklədiyi Milli Həmrəylik Hökumətinin (MHH) diqqətini yönəltdiyi rayonlarda vəziyyətin demilitarizasiyasının həyata keçirilməsindən ibarətdir. Ekspertlər belə hesab edirlər ki, bu təşəbbüs reallıqda bölgədən Rusiyanın muzdlularını sıxışdırmağa yönəlib. Norland Şərqi Liviyadakı hakimiyyət orqanları ilə danışıqlar apardıqdan sonra Liviya Milli Ordusunun komandanı Xəlifə Haftarın əsaslandığı bu danışıqları Türkiyə rəhbərliyi ilə də müzakirə edib. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan Administrasiyası hazırda strateji əhəmiyyət kəsb edən Sirt şəhəri və LNA birləşmələri tərəfindən saxlanılan əl-Cufra bələdiyyəsi üzərində nəzarət məsələsinə nöqtə qoymağa çalışır. "Görüşdə Liviyanın mərkəzi hissəsinin tərksilah olunması, xarici qoşunların və muzdluların tamamilə və qarşılıqlı surətdə çıxarılması ilə bağlı qərara nail olunması istiqamətində tədbirlər müzakirə olunub", – deyə ABŞ-ın Liviyadakı səfirliyinin nümayəndəsi bildirib. Neft hasilatı da gündəlikdə idi. Misirin Ahram Online nəşrinə verdiyi açıqlamada Amerika diplomat bildirib ki, Prezident Donald Trump administrasiyası Sirt ətrafında silahsızlaşdırılmış zona yaratmaq üçün çalışır. "Bizim irəli sürdüyümüz ideyalardan biri Sirt ətrafında demilitarizasiya üzrə hansısa qərarın dəstəklənməsidir, – Norland bildirib. - Biz bunu təklif edən yeganə adam deyilik, amma əgər biz öz nüfuzumuzdan bunun üçün istifadə edə bilsək, onda bölgəyə sabitlik gələ bilər". Amerikanın diplomatik missiyasının rəhbəri vurğulayıb ki, məqsəd silahlı qəvvələri geri çəkilməyə məcbur etmək, şəhərin özü üçün hansısa neytral təhlükəsizlik sistemi yaratmaq və Sirtin silahlı münaqişənin genişlənməsi ocağına çevrilməsi riskindən qaçmaqdan ibarətdir". Norland hesab edir ki, müharibəyə cəlb edilən beynəlxalq oyunçular, o cümlədən bölgəyə muzdlular və silah göndərən dövlətlər bundan imtina etməlidirlər, "Buna həqiqətən də son qoymaq lazımdır, – deyə diplomat qeyd edib. - Bundan başqa, Berlində götürülmüş bütün öhdəliklər yerinə yetirilsə, bu, münaqişənin həlli üçün resept olacaq. Düşünürəm ki, Liviyada hamı, o cümlədən münaqişəyə və bütün xarici qüvvələrin müdaxiləsinə son qoymağa çalışan vətənpərvər millətçi güclər bunu dəstəkləsələr, onda vəziyyət dəyişəcək. Bu baxımdan, Qahirə Bəyannaməsinin siyasi cəhətdən ölçülməsi müsbət idi".

Bununla yanaşı, Şərqi Liviya parlamentindəki (Nümayəndələr Palatası)TASS mənbəyinin verdiyi məlumata görə, ABŞ-ın bu təşəbbüsü Liviyanın şərqində bəyənilmir. "ABŞ liviyalıların taleyi ilə oynamaq istəyir, Türkiyə Qüvvələrinin çıxışını nəzərdə tutmayan istənilən təşəbbüs isə bizim marağımıza uyğun deyil", – deyə mənbə bildirib. - Amerikalılar dinc yolla türkləri Liviyadan döyüşsüz getməyə məcbur edə bilərlər, amma onlar bunu istəmirlər". Bundan başqa, onun sözlərinə görə, Norlandın planı Haftar Qüvvələrinin Sirt və əl-Cufradan çıxarılmasını nəzərdə tutur və bufer zonalarda beynəlxalq müşahidəçilərin və sülhməramlıların Tripoliya qüvvələri ilə sərhəd xətlərində yerləşdirilməsinin mümkünlüyünü nəzərdə tutur. Bununla da Nümayəndələr Palatası da razılaşmağa hazır deyil. ABŞ prezidentinin milli təhlükəsizlik məsələləri üzrə köməkçisi Robert O ' Brayen bu ayın əvvəlində Tramp administrasiyasının "Liviyadakı bütün maraqlı tərəflərlə diplomatik qarşılıqlı fəaliyyətə başladığını bəyan edib O deyib ki, "Liviyanın suverenliyinə, eyni zamanda Birləşmiş Ştatların, müttəfiqlərimizin və tərəfdaşlarımızın ümumi maraqlarını müdafiə edəcək dəstək verəcək qərara gəlmək lazımdır. "Xarici dövlətlərin münaqişədən davamlı şəkildə istifadə etmək cəhdləri, məsələn, Liviya xalqına məxsus resurslara daimi hərbi mövcudluğun vasitəsi ilə qorunub saxlanması və ya nəzarətin yaradılması regional sabitliyə və qlobal ticarətə ciddi təhlükə yaradır", – deyə o ' Brayen qeyd edib. Niderland "Klinqendal " Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutununelmi işçisi Cəlel Xarşaui " NQ"-yə bəyan edib ki, ABŞ Prezidenti Administrasiyası Liviyada demilitarizasiya təşəbbüsünü yalnız bir səbəbə, Vaqnerin özəl hərbi şirkətindən olan rusiyalı muzdluların sayının azaldılması ilə bağlı irəli sürüb. "Məhz buna görə də Ağ ev bu diplomatik təşəbbüsü dəstəkləməyə qərar verib", – deyə analitik qeyd edib. – Eyni zamanda, görünür ki, ruslar və əmirliklər (Əbu-Dabi Haftarın himayədarıdır) öz mövqelərini dəyişməyəcəklər.. Buna da səbəb Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik üzrə köməkçisi Robert O 'Brayenin" liviyalılardan demilitarizasiya və muzdluların oradan çıxarılmasını tələb etməsidir.

Başqa sözlə, ekspert belə hesab edir ki,ABŞ-ın təşəbbüsü çətin ki, real vəziyyətə hansısa təsir göstərsin. "Bu, daha çox Vaşinqtonda yeni prezidentlik müddətinin başlanacağı 2021 – ci ilin əvvəli arasındakı boşluğu doldurmaq üçün nəzərdə tutulan tüstü pərdəsini xatırladan hiyləgərlikdir", - deyə Xarşaui bildirir.

Faktiki olaraq isə ABŞ-ın Liviyada silahsızlaşdırılmış bölgə təklifinin reallaşmasına inanmaq çətindir. Çünki bölgədə təsir dairəsi uğrunda mübarizə aparan güclərin hər biri problemi hərbi yolla həll edə biləcəyinə ümid edir.
Əziz Mustafa
Oxuməni.az

Çox oxunan xəbərlər
Elan Elan
Son xəbərlər

2023.10.17

2022.11.15

2022.11.14

2022.11.13

2022.11.12

2022.11.11

2022.11.10

Saytda yerləşdirilmiş materiallardan istifadə edərkən istinad mənbəyinin göstərilməsi zəruridir.
Ünvan: Bakı şəh., Yasamal r-nu 529-cu məhəllə, AZ 1073.
Təsisçi: “Mətbuat” firması. Redaktor müavini: Əziz Mustafayev
Tel.: 012 510 59 89, 077 767 06 66
E-mail: [email protected]
2009-2024 (c) Mediainfo.az